İSTİNAF BAŞVURUSUNDA
BULUNAN (DAVACI) : ……
VEKİLİ : Av. Kürşat Bafra
KARŞI TARAFLAR (DAVALILAR) : 1-KIRKLARELİ VALİLİĞİ
VEKİLİ : ………………………………
2- SAĞLIK BAKANLIĞI
İSTEMİN ÖZETİ : Nöroloji uzmanı hekim olan davacı tarafından, kadro dışı geçici statüde çalışma biçiminin, Özel L******* Tıp Merkezi bünyesinde de sürmesi istemiyle yapmış olduğu başvurusunun reddine dair Kırklareli Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü’nün 11.2.2021 tarih ve E.50992381 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada, “hükümlerinin değerlendirilmesi neticesinde, özel sağlık kuruluşları hakkında kalite ve verimliliği artırma amacıyla, doktorların birden fazla özel sağlık kuruluşunda çalışabileceği, nitekim bu hususun, 1219 sayılı Kanun’un 12. maddesinde düzenlendiği, ilgili Yönetmelik hükmü ile de, bu talepte olan doktorların muayenehaneleri hariç olmak üzere kadrolu çalıştıkları özel sağlık kuruluşu dışında, iki özel sağlık kuruluşunda daha çalışabileceği belirtilmiştir. Bakılan davada, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesi neticesinde, davacı tarafından, E******* Tıp Merkezindeki kadro dışı geçici çalışma statüsünün korunarak L*******Tıp Merkezinde birleşme yapılması sırasında faaliyet izin belgesine kadro dışı geçici olarak işlenmesi talep edilmiş ise de, davacının başvuru tarihinde mezkur Yönetmeliğin Ek 2.maddesi kapsamında kadrolu olarak çalışmasının bulunmadığı, 08.01.2021 tarihinde Özel L******* Tıp Merkezi bünyesindeki Nöroloji kadrosundan istifa ettiği, dolayısıyla başvuru tarihi itibariyle herhangi bir sağlık kuruluşunda kadrolu çalışması bulunmayan davacının başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kırklareli İl Sağlık Müdürlüğü’nün 11.02.2021 tarih ve E.50992381 sayılı işleminde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı” gerekçesiyle davanın reddine ilişkin Edirne İdare Mahkemesi’nin 31/12/2021 tarih ve E:2021/581, K:2021/2165 sayılı kararının; davacı vekili tarafından, hukuka aykırı olduğu, Özel L******** Tıp Merkezi’nde kadrolu statüde görev yaptığı, kadrolu çalışmasının yanı sıra 10.07.2014 tarihinden bugüne Özel E******* Tıp merkezinde kadro dışı statüde çalıştığını, Özel E******** Tıp Merkezinin, Özel L******* Tıp Merkezi bünyesinde birleştiği, Özel Lü******* Tıp Merkezi’ndeki işinden istifa ettiği, kadro dışı geçici çalışma başvurusunun hekimlerin özel bir sağlık kuruluşunun kadrosunda çalışmadan başka bir özel sağlık kuruluşunda kısmi zamanlı çalışamayacaktır, gerekçesi ile reddedildiği, çalışma biçimi olarak istediği kadro dışı geçici çalışma Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelikte, esasen günün belli saatlerinde çalışmayı içeren niteliği itibariyle “geçici” değil, “sürekli” ama tam gün olmayan kısmi süreli çalışmaya karşılık geldiği, kadro dışı çalışmanın bir hak olduğu, İl Sağlık Müdürlüğü tarafından kendisine kadro dışı çalışma belgesi düzenlendiği, yargı kararının etkilerini ve sonuçlarını ortadan kaldıran, kadro dışı çalışmak isteyenler yönünden getirilen yasağın Danıştay kararları ile iptal edilmesine rağmen; aynı doğrultu, içerik veya nitelikte bir işlemde yinelenmesi anlamına gelen dava konusu işlemin bu nedenle Anayasa’nın 2, 138 ve 153. maddelerine aykırı olduğu, 2011 ve 2014 yıllarındaki kadro dışı çalışmayı kadrolu çalışmaya bağlayan Yönetmelik maddelerinin hukuka aykırı bulunması, bu kararlar uyarınca kadro dışı çalışma hakkını kazanması, aradan yıllar geçtikten sonra bu sefer 2019 yılında aynı içerikte yapılan değişiklikle hakkını artık kullanamayacak olduğunun belirtilmesinin Danıştay kararlarında ifade edilen hukuki güvenlik ve belirlilik ilkelerine bütünüyle aykırı olduğu iddialarıyla istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması ve işin esası hakkında yeniden bir karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : İdare mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu ve istinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdare Dava Dairesi’nce, dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü:
Dava, Nöroloji uzmanı hekim olan davacı tarafından, kadro dışı geçici statüde çalışma biçiminin, Özel L******* Tıp Merkezi bünyesinde de sürmesi istemiyle yapmış olduğu başvurusunun reddine dair Kırklareli Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünün 11.02.2021 tarih ve E.50992381 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İstinaf başvurusu; Nöroloji uzmanı hekim olan davacı tarafından, kadro dışı geçici statüde çalışma biçiminin, Özel L******* Tıp Merkezi bünyesinde de sürmesi istemiyle yapmış olduğu başvurusunun reddine dair Kırklareli Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünün 11.02.2021 tarih ve E.50992381 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada, davanın reddine karar veren Edirne İdare Mahkemesi’nin 31/12/2021 tarih ve E:2021/581, K:2021/2165 sayılı kararının kaldırılması istemine ilişkindir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Çalışma Hakkı ve Ödevi” başlıklı 49. maddesinde; “Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.” hükmüne yer verilmiştir.
1219 sayılı Tababet ve Şubatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’un 12. maddesi ile ”Sanatını icra etmek üzere bir mahalde kayıtlı olan herhangi bir tabibin bizzat dükkan ve mağaza açmak suretiyle her türlü ticaret yapması memnudur.
Tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar; 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesi, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun ek 27 nci maddesi, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 36 ncı maddesi ile 17/11/1983 tarihli ve 2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanununun 32 nci maddesi saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki sağlık kurum ve kuruluşlarında mesleklerini icra edebilir: (1) a)Kamu kurum ve kuruluşları. b) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan vakıf üniversiteleri. c) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan vakıf üniversiteleri, serbest meslek icrası.
Tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar, Sağlık Bakanlığınca yapılan istihdam planlamaları çerçevesinde ve ikinci fıkranın her bir bendi kapsamında olmak kaydıyla birden fazla sağlık kurum ve kuruluşunda çalışabilir. Bu maddenin uygulanması bakımından Sosyal Güvenlik Kurumunca branş bazında sözleşme yapılan özel sağlık kurum ve kuruluşları ile vakıf üniversiteleri yalnızca sözleşme yaptıkları branşlarda (b) bendi kapsamında kabul edilir. Mesleğini serbest olarak icra edenler, hizmet bedeli hasta tarafından karşılanmak ve Sosyal Güvenlik Kurumundan talep edilmemek kaydıyla, (b) bendi kapsamında sayılan sağlık kuruluşlarında da hastalarının teşhis ve tedavisini yapabilir. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve yöneticilik görevi bulunmayan tabipler ile aile hekimleri, kurum ve kuruluşlarındaki çalışma saatleri dışında ve kurumlarının izniyle aylık otuz saati geçmemek üzere iş yeri hekimliği yapabilir. Döner sermayeli sağlık kuruluşları ise kurumsal olarak işyeri hekimliği hizmeti verebilir. Tabipler, iş yeri hekimliği eğitimi alma ve iş yeri hekimliği belgesine sahip olma şartı aranmaksızın 10’dan az işçi çalıştıran az tehlikeli iş yerlerinin iş yeri hekimliği görevini yapabilirler. Bu maddenin uygulamasına ve işyeri hekimliğine ilişkin esaslar Sağlık Bakanlığınca belirlenir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Diğer taraftan, Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin Ek 5. maddesinde, ”Kalite ve verimliliği artırmak amacıyla Bakanlıkça, ek 4 üncü maddedeki planlamadan istisna olarak ruhsatlı hastanelere aşağıdaki hususlarda izin verilebilir: … 5) Özel Sağlık Kuruluşlarında çalışan tabip/uzman tabipler, 1219 sayılı Kanunun 12 nci maddesine uygun olmak kaydıyla, çalıştıkları sağlık kuruluşundaki çalışma saatleri dışında başka bir özel hastanenin acil servis, klinik servis ve ünitelerinde nöbet tutabilir. Bu tabiplerin nöbet listesi aylık olarak düzenlenir ve Müdürlükçe onaylanır. Muayenehaneler hariç planlama kapsamındaki özel sağlık kuruluşlarında çalışan tabip ve diş tabipleri, Bakanlığın istihdam planlamaları gereğince, 1219 sayılı Kanunun 12 nci maddesine uygun olmak kaydıyla kadrolu çalıştığı özel sağlık kuruluşu dışında planlama kapsamındaki iki özel sağlık kuruluşunda daha çalışabilir. Bu kuruluşlardan bir tanesi kadrolu çalıştığı il dışındaki planlama kapsamındaki bir özel sağlık kuruluşu da olabilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesi neticesinde, özel sağlık kuruluşları hakkında kalite ve verimliliği artırmak amacıyla, doktorların birden fazla özel sağlık kuruluşunda çalışabileceği, nitekim bu hususun 1219 sayılı Kanun’un 12. maddesinde düzenlendiği, ilgili Yönetmelik hükmü ile de, bu talepte olan doktorların muayenehaneleri hariç olmak üzere çalıştıkları özel sağlık kuruluşu dışında, iki özel sağlık kuruluşunda daha çalışabileceğinin belirtildiği ve her iki düzenlemede de, her ne kadar Yönetmelik metninde ”kadrolu” ifadesine yer verilmiş ise de, Kanun tarafından öngörülmeyen bu kısıtlamanın ilgili Yönetmelik hükmü ile getirilmiş olmasının bu tarz kısıtlayıcı bir durumu ifade etmediği, söz konusu kişilerin çalışabilecekleri özel sağlık kuruluşu sayısının belirtilmesinin amaçlandığı değerlendirilerek; kadro dışı/geçici veya kadrolu ayrımına yer verilmediği, böyle bir durumun ancak özel sağlık kuruluşu ve/veya ilgili doktorun (planlama dahilinde) tercihine bırakılması gerektiği aksi durumun madde başlığında da ifade edilen amacın gerçekleşmesine engel teşkil edebileceği gibi Kanun ile getirilen birden fazla sağlık kuruluşunda çalışma hakkına ilişkin ise, Kanunun uygulanması amacıyla ve hayatın olağan akışı içerisinde sağlık hizmetlerinin etkili ve verimli bir şeklide yürütülebilmesi, her bir doktorluk icrasının çalışma saati ve yükü altında bulunmaması için çalışılabilecek özel sağlık kuruluşu sayısının sınırlandırılmasının da kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda olduğu sonucuna varılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, Kırklareli İli, L******* İlçesi, Yıldız Cermen Caddesi, No :3 adresinde faaliyet gösteren Özel L******* Tıp Merkezi yetkililerinin 19.11.2020 tarih ve 10207 sayılı yazıları ile Kocasinan Mahallesi, Çakmak Sokak, No:18 L******* adresinde faaliyet gösteren Özel E******* C Tipi Tıp Merkezi yetkililerinin ise 19.11.2020 tarih 10223 sayılı yazıları ile Kırklareli İl Sağlık Müdürlüğü’ne başvurarak İl içi bünyede birleşme talebinde bulundukları, süreç devam etmekte iken Özel L******* Tıp Merkezi bünyesinde Nöroloji kadrosunda görev yapan davacının, 08.01.2021 tarihinde kuruluştaki kadrolu çalışma statüsündeki görevinden istifa ettiği hususunun, 11.01.2021 tarih ve 299 sayılı yazıları ile Kırklareli İl Sağlık Müdürlüğü’ne bildirildiği ve davacının ayrılış işlemlerinin tamamlanarak durumun İl Sağlık Müdürlüğünün 12.01.2021 tarih ve 61 sayılı yazısı ile Özel L******* Tıp Merkezine bildirildiği, akabinde adı geçen kuruluş tarafından 11.01.2021 tarih ve 302 sayılı yazısı ile kadrolu çalışma statüsünden ayrılış işlemleri tamamlanan davacı adına, bu kez geçici kadroda personel çalışma belgesi düzenlenmesi talebiyle başvuru yapıldığı, bu başvurunun reddedilmesi üzerine yeniden davacı tarafından yine Kırklareli İl Sağlık Müdürlüğü’ne aynı talebi içeren 13.01.2021 tarihli dilekçe ile başvuruda bulunularak, “E******* Tıp Merkezindeki kadro dışı geçici çalışma statüsünün korunarak L******* Tıp Merkezinde birleşme yapılması sırasında faaliyet izin belgesine kadro dışı geçici olarak işlenmesi”nin istenildiği, bu başvurusunun, “Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmeliğin Ek 1. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, hekimlerin özel bir sağlık kuruluşu kadrosunda çalışmadan başka herhangi bir özel sağlık kuruluşunda geçici çalışmasının mümkün olmadığı,” gerekçesiyle Kırklareli İI Sağlık Müdürlüğü’nün 11.02.2021 tarih ve E.50992381 sayılı işlemi ile reddedilmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu olayda; yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile dava dosyasına bulunan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesi neticesinde, davacının Özel L******* Tıp Merkezinde kadrolu statüde çalışırken aynı zamanda Özel E******* Tıp Merkezinde kadro dışı geçici statüde çalıştığı, her iki tıp merkezinin birleşmesi nedeniyle kadrolu olarak çalıştığı Özel L******* Tıp Merkezindeki işinden istifa ettiği ve Özel E******* Tıp Merkezinde kadro dışı/geçici olarak çalışmasına izin verilmesinin talep edildiği, anılan bu talebin 1219 sayılı Kanun’un 12. Maddesi kapsamında bir özel sağlık kuruluşunda kadrolu olarak çalışmadığından bahisle reddine karar verilmiş ise de, ilgili mevzuatında kadrolu ve kadro dışı/geçici ayrımına yer verilmediği, her iki çalışma şeklinin de ”bir özel sağlık kuruluşunda” çalışma kapsamında olduğu, aksinin kabulü halinde davacının sahip olduğu tabiplik mesleğini icra etmesini ve bu bağlamda Anayasada temel haklar arasında yer alan “çalışma hakkını” yok edecek bir “sonuç” yaratacağı dikkate alındığında tesis edilen işlemde hukuka uyarlık davanın reddine karar veren İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun kabulüne, Edirne İdare Mahkemesi’nin 31/12/2021 gün ve E:2021/581, K:2021/2165 sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 1.010,70-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı dosyalar için belirlenen 11.000,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta avansının resen ilgilisine iadesine, kesin olarak (temyiz yolu kapalı) 15/11/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.